قالیباف ضمن تبریک ایام‌الله دهه فجر اظهار داشت: شهادت مظلومانه قهرمانان ملی و مجاهدین عرصه خدمت و تلاش را به خانواده‌های معظم‌شان و همه همکاران‌شان و ملت ایران تسلیت می‌گویم.
وی بیان داشت: از همه دستگاه‌ها و سازمان‌ها از جمله دولتی، غیردولتی و مردمی با توجه به اینکه این حادثه یک نمادی از همکاری همه سطوح و دستگاه‌ها بود، تقدیر و تشکر می‌کنم.
شهردار تهران یادآور شد: روزهای یکشنبه جلسه غیرعلنی است ولی خواهش بنده از اعضای شورای شهر با توجه به دعوتی که از بنده شد حضور پیدا کردم و تشکر می‌کنم از این فرصتی که برای بنده فراهم کردند.
قالیباف یادآور شد: در دو بخش مدیریت بحران و حادثه پلاسکو توضیحاتی را ارائه می‌دهم.
وی افزود: همه ما پیام مقام معظم رهبری را شنیده‌ایم ایشان در آن پیام تأکید داشتند که تا حادثه را جمع نکردید به موضوعات دیگری نپردازید و بنده ضمن تقدیر و تشکر از مقام معظم رهبری که در دو پیام بسیار مؤثر و راهگشا داشتند، تقدیر و تشکر می‌کنم.
شهردار تهران گفت: تا روز چهارشنبه که مراسم ختم شهدای آتش‌نشان برگزار شد درگیر این موضوع بودیم و بنده در اولین فرصت و جلسه که حضور پیدا کردم توضیحاتی را ارائه خواهم داد.
وی گفت: همه ما دو مسئولیت داریم یکی از مسئولیت‌ها بر اساس قوانین و مقررات است که قانون برای هر دستگاهی مسئولیتی را مشخص کرده است و طبیعتاً‌این وظیفه قانونی در جایگاه قانونی باید پاسخگو باشد.
قالیباف افزود: همه ما مسئولیت دیگری نیز داریم که آن مسئولیت، مسئولیت اجتماعی و انسانی ما است. ما در مقابل هر حادثه‌ای که برای هر فردی در هر کجا اتفاق بیفتد، مسئول هستیم و احساس مسئولیت می‌کنیم و هر کاری از دستمان برمی‌آید را باید انجام دهیم.
شهردار تهران گفت: باید این دقت را داشته باشیم که این دو مسئولیت نافی هم نیست.
وی درباره حادثه پلاسکو اظهار داشت: در این مدت درباره حادثه پلاسکو حرفهای زیادی شنیده‌ایم ولی باید ببینیم قوانین و مقررات چه می‌گوید.
قالیباف گفت: قبل از حادثه، بحث پلاسکو را بر اساس وظایف دستگاه‌ها شروع می‌کنم؛ بر اساس بند 14 ماده 55 مسئولیتی بر عهده شهرداری است که این قانون در سال 1334 تصویب و مجدداً اصلاحیه‌ای داشته است.
شهردار تهران ادامه داد: در بند 14 ماده 55 دو موضوع سیل و حریق را آورده‌اند که شهرداری باید اقدام لازم برای حفظ شهر از خطر سیل و حریق را داشته باشد. در این بخش و در دهه اخیر شهرداری تهران اقدامات خوبی را انجام داده است.
وی افزود: بیش از چند صد کیلومتر کانال و تونل برای آب‌های سطحی ایجاد کرده‌ایم. روزهایی در تهران در هر بارندگی بالای 1800 مورد آب‌گرفتگی داشته‌ایم، الان به 150 مورد آب‌گرفتگی در بارندگی‌های شدید رسیده‌ایم.
قالیباف افزود: در رود دره‌ها نیز اقدامات خوبی انجام شده است و چندین حوضچه‌های آرامش آب در سطح شهر ایجاد کرده‌ایم و این حوضچه‌ها جلوی سیلاب‌های بزرگ را می‌گیرد.
شهردار تهران گفت: در حوزه حریق نیز اقداماتی انجام شده است و ما 72 ایستگاه آتش‌نشانی در سال 84 داشتیم که از این تعداد 21 ایستگاه، ساختمان‌ها کیفیت لازم را نداشتند و تماماً تخریب و نوسازی شدند و بیش از 50 ایستگاه دیگر نیز در شهر تهران جدید ساخته‌ایم و امروز 123 ایستگاه آتش‌نشانی در تهران ایجاد شده است.
وی افزود: به تعداد کل ایستگاه‌هایی که در تاریخ شهرداری داشته‌ایم ایستگاه آتش‌نشانی در دهه اخیر ساخته‌ایم.
شهردار تهران گفت: 280 خودرو که عمر متوسط خودروها 18 سال بوده و بیش از 930 دستگاه عملیاتی در حوزه آتش‌نشانی داریم که عمر این دستگاه‌ها نیز به 6 سال رسیده است.
وی پس از قرائت بند 14 ماده 55 قانون شهرداری‌ها در صحن علنی شورای اسلامی شهر تهران که این قانون در سال 1332 تدوین شده است، اظهار داشت: بر اساس قانون اگر مالک نسبت به خطر ایجاد شده در سطح شهر اقدام نکند، شهرداری موظف است نسبت به حذف خطر احتمالی اقدام کند.
وی ادامه داد: بعضی مواقع نسبت به رفع خطر اقدام می‌کنیم ولی همکاری‌هایی لازم از سوی صاحب ملک با ما انجام نمی‌شود و حتی از ما شکایت هم می‌کنند.
قالیباف افزود: به نظر بنده از این نمی‌شود برداشت کرد که یک ساختمان در شهر مشکلات بالقوه داشته باشد و به این شکل که ساختمان احتیاج به کارهای اساسی دارد، شهرداری برود آن مرکز را تعطیل کند تا پله اضطراری و رفع خطر ایجاد کند.
شهردار تهران درباره ماده 100 نیز اظهار داشت: کمیسیون ماده 100 در خصوص تخلف ساختمانی است و ایمنی نیست؛ در این کمیسیون تنها شهردار تصمیم‌گیر نیست بلکه قوه قضاییه نیز در آن کمیسیون حضور دارد و حکم لازم را ارائه می‌دهد.
وی گفت: در سال 1369 قانونگذار در مجلس شورای اسلامی ماده 96 را تصویب کرد که در آن ماده درباره بازرسی و تعقیب متخلفان توضیحاتی را ارائه می‌کند. بر اساس این قانون وظیفه‌ای بر عهده وزارت کار است که باید نسبت به دستورالعمل‌های لازم در کارگاه‌های تولیدی را داشته باشد.
قالیباف یادآور شد: اداره کار باید بازرسی به صورت مستمر را داشته باشد و تقاضای تعقیب متخلفان در مراجع ذیصلاح را نیز انجام دهد و بر اساس این قانون وظیفه بازرسی اداره کار تنها تذکر نیست بلکه باید از سوی دستگاه‌های ذیربط اقدام کند.
شهردار تهران بر اساس ماده 101 قانون کار گفت: بازرسان کل و کارشناسان بهداشت اداره کار و عمران، ضابطین قضایی منصوب شدند.
وی افزود: در ماده 105 این قانون نیز آمده است دادرس کار و کارشناس بهداشت حرفهای مکلف هستند در صورت بروز مشکلات به کارفرما و دستگاه‌های ذیربط اعلام کنند.
قالیباف در ادامه صحن علنی شورای اسلامی شهر تهران بیان داشت: در سال 93 دولت فعلی براساس اصل 138 قانون اساسی که کلیت آن این است که دولت و هیأت وزیران می‌توانند از ظرفیت‌های قانون اساسی برای کارهای قوه مجریه اقدام کنند، فعالیت کرد.
وی افزود: این قانون پس از حادثه خیابان جمهوری و در ماده 3 این قانون آمده است که آتش‌نشانان سراسر کشور در شهرداری اگر گزارشی پیدا کردند که ناامنی وجود دارد یکی از جاهایی که باید این گزارش ارسال شود، وزارت کار است و این وزارتخانه مکلف شده که در اولویت رسیدگی این گزارش را قرار دهد.
شهردار تهران درباره ماده 4 این قانون نیز افزود: در شورای عالی حفاظت فنی براساس قانون یکسری وزرا هستند که رئیس آن وزارت کار است و دبیر آن رئیس اداره بازرسی وزارت کار است که باید رسیدگی لازم را درباره کارگاه‌های تولیدی انجام دهد.
وی گفت: می‌گویند که ساختمان پلاسکو کاربری تجاری و اداری داشته است ولی در قانون کار سال 69 و در ماده 4 آن آمده است که کارگاه محلی که کارگر به درخواست کارفرما در آنجا کار می‌کند و از قبیل مؤسسات کشاورزی، ترابری، مسافربری، تجاری، تولیدی و اماکن عمومی است.
قالیباف بیان داشت: قانون در سال 69 مراکز مختلف و کارگاه‌ها را مشخص کرده و تعریف شده است.
شهردار تهران در صحن علنی شورای اسلامی شهر تهران افزود: هنگامی که درخواست بیمه افراد در سرای محله‌ها را داشتیم، وزارت کار اعلام کرد که هر مکان و فعالیتی طبق ماده 4 کارگاه است ولو اینکه کار فرهنگی بگذاریم و برای سرای محله کد کارگاهی گرفتیم که بتوانیم آنها را بیمه کنیم.
در حوزه سازمان نظام مهندسی، قانون در مقابل شهرداری‌ها چه وظیفه‌ای دارد؟
شهردار تهران بیان داشت: در حوزه سازمان نظام مهندسی سؤالی پیش می‌آید که آیا قانون در مقابل شهرداری‌ها چه وظیفه‌ای دارد! سازمان نظام مهندسی بر طراحی و اجرای مجوزهایی که شهرداری برای ساخت داده است نظارت می‌کند و سازمان نظام مهندسی باید نظارت دائمی بر ساختمان‌ها را انجام دهد.
قالیباف گفت: در حوزه کارگاهی خیلی کمبود قانون و قوانین نداشتیم ولی با این قوانینی که هست از جمله قانون وزارت کار، قانون سازمان نظام مهندسی، قانون سازمان نظام صنفی، قانون شهرداری‌ها و قانون بین مالک و مستاجر وجود دارد که باید مورد بررسی قرار بگیرد.
قالیباف گفت: بنده پیشنهادهایی دارم که در انتهای این جلسه مطرح می‌کنم.
محمد باقر قالیباف در بخش دوم توضیحات خود درباره حادثه پلاسکو در سیصد و بیست و ششمین جلسه علنی شورای اسلامی شهر تهران اظهارداشت: بحث زنده بودن این افراد در زیر آوار بسیار برای ما مهم بود.
وی گفت: از بدو ورود در محل حادثه بازدید میدانی انجام شد و در این بازدید مشخص شد از بخش جلو اجرای عملیات قفل است.
قالیباف بیان داشت: در حین عملیات که ما اصلاً مشکل جرثقیل نداشتیم فردی آمده بود و می‌گفت با هلی‌کوپتر این قطعات را جابجا کنید و در آن حادثه هلی‌کوپتری که بتواند آن بار را جابجا کند هنوز ساخته نشده است.
شهردار تهران گفت: جرثقیل 360 تنی توان برداشتن بار را نداشت و درخواست می‌کردند که هلی‌کوپتر که نهایتا 22 تن بار جابجا می‌کند به محل حادثه اعزام شود.
وی افزود: برای آتش‌نشانی هلی‌کوپتر نیاز است ولی براساس نیازهای موجود باید استفاده شود.
وی گفت: ایجاد امداد هوایی یک سازمان است و سازمان هلال احمر بهترین نهاد برای داشتن هلی‌کوپتر امدادی است.
شهردار تهران افزود: اینکه آب را برای یک مکان عمومی رها می‌کنند نمی‌توان برای این چنین حادثه‌ای از هلی‌کوپتر آب استفاده کرد.
قالیباف گفت: از همه جهات ساختمانی برای دسترسی پیدا کردن شخصاً ورود پیدا کردم، شایعاتی که مطرح می‌شد در خانواده‌ها نیز تاثیرات بسیاری می‌گذاشت و اگر امکان رفتن یک نفر به زیر ساختمان بود قطعاً لحظه‌ای دریغ نمی‌کردیم.
وی گفت: در ابتدا کسی باور نمی‌کرد که در آنجا بیش از 200 تا 300 درجه حرارت بوده ولی کسی این موضوع را باور نمی‌کرد. بعداً سقف حرارت تا 500 درجه را مشخص کرده بود. بعد از سوی دیگر می‌گفتند عده‌ای آنجا زنده هستند.
شهردار تهران گفت: بنده به برادرای آتش‌نشان گفتم که بنده احساس می‌کنم بچه بنده در زیر آوار است و تمام تلاش خود را برای نجات آن انجام خواهد داد.
وی با اشاره به اینکه از شروع عملیات از روز اول تا آخرین روز لحظه‌ای کندی نداشته‌ایم، گفت : بعضی‌ها اعلام می‌کردند که در 2 روز اول عملیات به کندی پیش می‌رود که این درست نبود.
وی افزود: تذکرات لازم را درباره ساختمان پلاسکو داده بودیم و از سال 93 مطرح شده بود. حتی مانوری نیز در ساختمان پلاسکو برگزار شده بود.
وی افزود: ما هنوز درباره ساختمان علاالدین با تمامی اقداماتی که صورت گرفته با مشکلاتی مواجه هستیم. در خصوص ساختمان علاالدین براساس کمیسیون ماده 100 عمل کردیم ولی یکی از موارد در این ساختمان نیز آتش‌سوزی بوده است.
قالیباف گفت: اگر اصلاحات لازم در حوزه حریق در ساختمان علاءالدین اتفاق نیفتاده بود حادثه علاالدین زودتر از پلاسکو اتفاق می‌افتاد.
شهردار تهران بیان داشت: سازمان آتش‌نشانی تهران دارای تجهیزات و امکانات لازم است و قریب به 19 هزار آتش‌نشان داوطلب در شهر داریم.
وی افزود: قبلاً 2 هزار و 865 نفر کادر و آتش‌نشان داشتیم الان بیش از 4 هزار نفر آتش‌نشان داریم.
شهردار تهران گفت: با توسعه ایستگاه‌های آتش‌نشانی هر ایستگاه 6.3 کیلومتر مربع را ماموریت حوادثش را دارد. در سال 84 تنوع عمرانی آتش‌نشانی 16.7 میلیارد تومان بوده و در سال 94 به 140 میلیارد تومان رسیده است.
قالیباف بیان داشت: آمارها کاملاً نشان می‌دهد که آتش‌سوزی‌ها بالا رفته است. در حوزه ضایعات آتش‌سوزی 5 برابر افزایش یافته و به 14 هزار و 500 مورد رسیده است.
وی بیان داشت: سهم حریق ضایعات به 68 درصد رسیده و سهم حریق خودرویی از 15 درصد به 6 درصد رسیده است.
وی افزود: طرحی درباره حریق خودرویی داشتیم و همه رانندگان تاکسی را آموزش آتش‌نشانی گذاشتیم و کپسول‌های آتش‌نشانی در اختیار آنها قرار گرفت و این اقدام در سال 86 و 87 انجام شده است.
وی افزود: سهم حریق آتش‌سوزی در ساختمان‌های غیر مسکونی و مسکونی نیز کاهش چشمگیری داشته است.
شهردار تهران یادآور شد: ما در طول سالهای گذشته به غیر از 89 و 90 در مابقی سالها یعنی از سال 86 تا 94 مصوب بودجه ما هزار و 851 میلیارد تومان بوده و عملکرد ما 2 هزار و 158 میلیارد تومان بوده است.
وی گفت: رشد بودجه از سال 93 به 94، 8 درصد بوده ولی رشد بودجه آتش‌نشانی 34 درصد بوده است.
وی گفت: در سال 95 بودجه آتش‌نشانی 3.8 درصد ولی بودجه آتش‌نشانی 15 درصد افزایش یافته است.
شهردار تهران اظهارداشت: برای سال 96 نیز رشد 15.8 درصدی بودجه آتش‌نشانی را پیشنهاد داده‌ایم.
وی افزود: مرکز آموزش آتش‌نشانی در صالح آباد شکل گرفته و جزء مراکز آتش‌نشانی استاندارد دنیا است.
وی گفت: ایشان جزء ورزشکاران شناخته شده رشته رزمی است ولی از سوی دیگر عده‌ای می‌گویند که وی تخصص لازم را ندارد.
قالیباف گفت: شهردار تهران مسئولیت مدیریت بحران را دارد و خود شهر تهران با بحران مواجه شده است.
وی گفت: انجایی که باید از مردم عذرخواهی کنیم به خاطر ناکارآمدی‌هاست نه به خاطر پلاسکو.
محوریت بررسی پلاسکو باید در شورا باشد
شهردار تهران بیان داشت: در حال حاضر گروه‌های مختلف می‌خواهند این موضوع را بررسی کنند و همه آنها نیز به نوعی وظیفه قانونی خاص خود را دارند. بنده معتقدم که محوریت این کار باید در شورای شهر باشد.
قضاوت و داوری در صلاحیت ما نیست
قالیباف گفت: تعدد اینها برای بررسی حادثه زیاد است و قضاوت و داوری در صلاحیت ما نیست و قانون و دستگاه قضایی باید در این خصوص اقدام کند.
شهردار تهران گفت: ما به دنبال نتیجه گیری، اصلاح فرایندها، پیشگیری و کسب تجربه در این خصوص هستیم که با تعدد و عجله این اقدام امکان پذیر نیست.
وی افزود: یک جلسه دیگر می‌طلبد که در حوزه مدیریت بحران در خدمت دوستان باشیم.
